Analogi prostaglandyn w kontekście cyklu wzrostu włosa

Analogi prostaglandyn to grupa leków wykorzystywana powszechnie w leczeniu jaskry. Ich mechanizm działania jest związany z ułatwieniem odpływu cieczy wodnistej z oka i w konsekwencji obniżeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Jednym ze skutków ubocznych okazał się być natomiast nadmierny wzrost rzęs. Zjawisko to wzbudziło zainteresowanie producentów kosmetyków i szybko stało się inspiracją do opracowania innowacyjnych odżywek do rzęs. Głównym przedstawicielem tej grupy leków, który znalazł zastosowanie w kosmetologii jest bimatoprost. Jest to syntetyczny prostamid, budową zbliżony do prostaglandyny F2α. Jego działanie prawdopodobnie obejmuje wpływ na cykl wzrostu włosa i wydłużenie czasu trwania anagenu. Efektem tego jest zagęszczenie i zwiększenie długości rzęs.

Mimo wysokiej skuteczności osoby stosujące odżywki z bimatoprostem muszą brać pod uwagę możliwe działania niepożądane. Jako bardzo częste (>1/10 pacjentów) negatywne objawy używania analogów prostaglandyn w leczeniu jaskry wymienia się: przekrwienie spojówek i świąd oka. Często natomiast (<1/10 i >1/100 pacjentów) pojawia się zapalenie spojówek, niedomoga widzenia, wzmożona pigmentacja tęczówki, uczucie pieczenia, suchości oka, przebarwienie skóry w miejscu aplikacji, nadżerka rogówki, wydzielina z oka, uczucie obecności ciała obcego, światłowstręt, łzawienie, pogorszenie ostrości widzenia i inne.

Wysoka skuteczność analogów prostaglandyn w zakresie wydłużenia fazy wzrostu włosa skłoniła do przeprowadzenia badań dotyczących wpływu tych substancji na problem z nadmierną lub całkowitą miejscową utratą włosów na skórze głowy. Wyniki badań są obiecujące i wydają się wskazywać na możliwość ich wykorzystania w terapii łysienia [1, 2].

Zatem mimo iż bimatoprost z uwagi na dużą ilość działań niepożądanych i powikłań okazał się nieodpowiedni do stosowania na okolice oka w celu wydłużenia rzęs, substancja ta może stać się właściwa w terapii ubytków owłosienia na skórze głowy. Potrzebne są jednak dodatkowe badania nad ustaleniem bezpieczeństwa jej stosowania.

1. Zaher H, Gawdat HI, Hegazy RA, Hassan M, Bimatoprost versus Mometasone Furoate in the Treatment of Scalp Alopecia Areata: A Pilot Study. Dermatology 2015;230(4):308-13. doi: 10.1159/000371416. Epub 2015 Mar 4.

2. Choi YM, Diehl J, Levis PC, Promising alternative clinical uses of prostaglandin F2α analogs: beyond the eyelashes. J Am Acad Dermatol. 2015 Apr;72(4):712-6. doi: 10.1016/j.jaad.2014.10.012. Epub 2015 Jan 16.

Ilona Kiraga
Kosmetolog, technik farmacji, praktyk z ogromnym doświadczeniem, autorka
licznych publikacji w prasie, wieloletni szkoleniowiec marki BANDI.